Bartczak Arkadiusz, Kaczmarek Halina, Badocha Michał, Krzemiński Michał, Tyszkowski Sebastian, 2021, Measured and predicted freeze-thaw days frequencies in climate change conditions in central Poland, PeerJ, Vol. 9, art. no e12153, punktacja MEiN: 100.000.

Tłumaczenie: Zmierzona i przewidywana liczba dni z przejściem temperatury przez 0°C w warunkach zmieniającego się klimatu w centralnej Polsce.

Proces zamarzania i rozmarzania gruntu związany z przejściem temperatury przez 0°C (Freeze-thaw processes, FT processes) w istotnymi sposób wpływają na tempo procesów geomorfologicznych. Wzrastająca w ostatnich dekadach temperatura powietrza nasuwa pytania o efektywność tego procesu w przyszłości, szczególnie na obszarach leżących w strefie klimatu umiarkowanego. Opierając się na średniej, maksymalnej i minimalnej dobowej temperaturze powietrza z wielolecia 1951-2018 dla trzech stacji meteorologicznych położonych w centralnej Polsce, w otoczeniu zbiornika Jeziorsko, określony został związek matematyczny opisany za pomocą funkcji wielomianowej pomiędzy średnią miesięczną temperaturą powietrza a miesięczną liczbą dni z przejściem temperatury powietrza przez 0°C. Freeze-thaw day (FTD) to dzień w którym maksymalna temperatura powietrza była wyższa niż 0℃, natomiast temperatura minimalna była niższa lub równa 0oC. Liczba FTD w obszarze badań wynosiła średnio 64-71 FTD i zmniejszała się w tempie 2-4 FTD/10 lat. Na tle całego wielolecia 1951-2018 ponad dwukrotnie większą dynamiką spadku liczby FTD wyróżniały się lata 1991-2018, tj. okres w którym funkcjonuje zbiornik Jeziorsko, -5,1 ÷ -9,4 FTD/10 lat. Wraz z zakładanym w przyszłości wzrostem temperatury należy spodziewać się dalszego, wolniejszego już spadku liczby FTD. W zależności od przyjmowanego w literaturze tempa wzrostu temperatury, które dla obszaru Polski w perspektywie 30 lat przyjmuje się w granicach +1,1÷ +1,3oC na badanym obszarze liczba FTD zmniejszy się odpowiednio o -4,5÷-5,3 FTD tj. 6-7% i 5,4-5,5 FTD tj. 8-9%.

Cały artykuł dostępny na stronie wydawnictwa.